Frank Blommestijn en Michiel van der Werf

Iemand heeft een bioscoopzaaltje gebouwd op de examenexpositie van Artez Arnhem. Je kunt er met een man of 25 kijken naar Things that may not really be there van Frank Blommestijn en Michiel van der Werf.

De film lijkt echt, maar er is iets vreemds mee aan de hand. De man die vol emotie beweert dat hij Charles Bronson heet, lijkt daar helemaal niet op. In de volgende scène praat ene Ethan met een Julia. Mission Impossible! Iemand speelt Tom Cruise in zijn rol als CIA-agent Ethan Hunt en een andere man speelt zijn tegenspeelster Julia. De Engelse teksten klinken echt, hoewel erg cliché. Het gaat over dat zij hem moet vertrouwen en nu geen vragen mag stellen. Op bijna pathetische toon: „Can you do that for me?” 

Zo komen er in twaalf minuten negen scènes uit speelfilms voorbij. Waarom juist die scènes? „We zochten intense emoties en heftige climaxen”, zeggen Frank Blommestijn (23) en Michiel van der Werf (25) die net als Gilbert & George kunstduo zijn. „Door ze achter elkaar te zetten krijgen ze een nieuwe betekenis.” Het begon na een verzoek van The One Minutes om een film van 1 minuut te maken. „Het leek ons leuk om in die ene minuut heel beroemd te worden”, zeggen Frank & Michiel. „Dat wilden we doen door mee te liften op iemands roem. Dus vroegen we Carice van Houten of we met haar mochten tongen.” Omdat je zo’n verzoek moet inkleden, speelden Frank en Michiel een scène uit Gone with the wind na, waarin de hoofdrolspeelster zegt dat ze dringend gezoend moet worden. Die stuurden ze naar Van Houten, maar haar agent mailde dat Carice het te druk had. „Zo ontdekten we het concept van het zo perfect mogelijk playbacken van een filmscène. Elk shot doen we zo goed mogelijk na. Soms wel honderd keer.” 

Ze kopiëren niet alleen de tekst, beweging en intonatie, maar ook kleding, haar, licht, make-up, ademhaling, het geluid eromheen. „De achtergrond laten we weg, want het gaat om de personen. De slotscène van hun film komt uit Lost in translation: een gesprek tussen acteur Bill Murray als Amerikaanse filmster met een laatste restje roem in Japan, en Scarlett Johansson als jonge verwaarloosde huisvrouw met artistieke aspiraties. „In het begin van de film zeggen we in de scène uit Bronson van Nicolas Winding Refn dat we beroemd willen zijn en niet echt iets kunnen. In de epiloog erkennen we dat we eigenlijk maar middelmatig zijn, en dat is ook goed en fijn.” 

Frank & Michiel zien namelijk overal de middelmatigheid oprukken. „Iedereen doet mee aan talentenjachten en wil optreden in De wereld draait door.” Zij willen niet kiezen tussen DWDD en een groot publiek, en aan de andere kant de exclusiviteit van galeries en musea. Daarom kost de dvd van Things that may not really be there 3.999 euro (de productiekosten), gedeeld door het aantal personen dat hem bestelt (volgens hun site inmiddels 83). 

Ze hebben in oktober een expositie in de Paraplufabrieken in Nijmegen en organiseren in Arnhem regelmatig cultuuravonden Dit is kunst. Michiel heeft een bijbaantje als vormgever bij Toneelgroep Oost. En ze gaan als schildersbedrijf Kunst-kunst een huis schilderen. Verder willen ze films blijven maken.